จำเป็นต้องเรียน แบบนี้
แบบที่ผมเคยเรียนมาไหม ?
นาทีทองของชีวิต
ช่วงอายุที่มีความจำดีที่สุด
ผ่านช่วงเวลานั้น มาได้อย่างไร ?
การเรียนบาลี ต้องเรียนแบบผมไหม ลำบากตรากตรำ ท่องบ่นตำราแบบที่ผมเรียนไหม ? เพื่อไปเรียน เขียนอ่านบาลีพระไตรปิฎก ?
ส่วนตัวผม ขอบอกว่า ไม่ต้องเรียนแบบผมหรอกครับ ไม่ต้องลำบากและใช้เวลานาน ๙ ปี ๑๐ ปี แบบผม กว่าจะเรียนจบเปรียญ ๙
หลักสูตรบาลีที่ผมเคยเรียน ค่อนข้างจะเป็นหลักสูตรคัดคนออกจากกระบวนการพัฒนา เพื่อนเรียนร่วมชั้นปีแรกของผม เกือบ ๕๐ รูป เหลือรอดมาได้ไม่กี่รูป ถ้าเพื่อน ๆ ที่เรียนด้วยกันมายังอยู่ครบหมด พระสงฆ์สามเณรคงทำงานศาสนากันอย่างแข็งขัน มีเพื่อนที่เคยเรียนร่วมชั้นตั้งแต่เด็ก ช่วยกันทำงานศาสนา คงไม่มี อาจารย์ปู่… อาจารย์น้อง… อาจารย์หญิง …..
หลักสูตรการศึกษาบาลี ที่รักษาคน พัฒนาคน ให้เป็นศาสนทายาท ทำงานพระศาสนาแทนเรา เขาไม่จำเป็นต้องเรียนแบบเรา ถ้าเรียนแบบเรา ก็ได้คนทำงานศาสนาแบบเรา
ลูกหลานเราต้องเก่งกว่าเรา ทำงานได้มากกว่า ดีมีประสิทธิภาพมากกว่า เขาต้องได้เรียนในหลักสูตรที่ต่างจากเรา คัมภีร์และวิธีการเรียน การสอน การสอบวัดผลต้องต่างจากเรา เขาต้องเรียนรู้ในสิ่งจำเป็นมากกว่าเรา
ตั้งแต่วัยเด็ก ผมผ่านการเรียนบาลีที่มีเรียนในเมืองไทย มาทุกหลักสูตร บวชเป็นเณรน้อย ๆ เมื่ออายุย่าง ๑๓ เรียนบาลีสนามหลวง ท่องจำจบบาลีไวยากรณ์ทั้ง ๔ เล่ม ท่องจำจบนวโกวาท ธรรมวิภาค (ทุกะ จนจบ ปกิณณกะ รวมคิหิปฏิบัติ) ท่องจำจบวินัยบัญญัติ เริ่ม อนุศาสน์ ๘ จนจบ อธิกรณสมถะ ๗ คือการท่องจำปาฏิโมกข์ (ภาษาไทย) ดี ๆ นี่เอง บวชเณรพรรษาแรก เรียนปีเดียวสอบได้ทั้งนักธรรมตรี และประโยค ๑ – ๒
ทุกวันนี้ นึกย้อนกลับไปปีแรกที่บวชเรียน ด้วยวัยเด็กอายุ ๑๓ ปี ท่องหนังสือบาลีไวยากรณ์ และนวโกวาท จบไปได้อย่างไร แถมกลางคืน อาจารย์ประจำชั้น สอบคัดเลือกให้ไปเข้าชั้นเรียนร่วมกับรุ่นพี่ แปลคัมภีร์ธัมมปทัฏฐกถา ภาค ๑ – ภาค ๔ ช่วง ๔ เดือนก่อนสอบ ผ่านเวลาอันโหดร้ายในการเรียนแบบนั้น มาได้อย่างไรกัน ?
ในวัยเด็ก ๆ ไม่ใช่ผมรูปเดียว เพื่อนผมหลายรูปผ่านการเรียนธรรมะบาลีแบบนี้มา และจบเปรียญ ๙ ก็หลายรูป ที่ไม่จบเปรียญ ๙ นี่หลายพัน
เมื่ออายุย่าง ๑๙ ปี โดนแนะนำแถมบังคับนิดหน่อยให้ท่องจำสูตรบาลีกัจจายนปทรูปสิทธิ ๖๗๓ สูตร คัมภีร์วุตโตทัย ๑๑๘ สูตร
ผมรู้ดีว่า ช่วงวัยไหนที่สมองจำดีที่สุด และรู้ว่า ควรทุ่มเวลาให้เต็มที่กับการท่องจำอะไร และรู้ว่า สูตร ธาตุ คณะ ปทมาลา นามวินิจฉัย ท่านจัดประเภทให้ท่องจำอย่างไร ? เป็นพื้นฐานที่ดีในการศึกษา รักษาสืบทอดพระคัมภีร์บาลีเถรวาทให้ตั้งมั่นได้อย่างไร?
ทุกวันนี้บทท่องจำธรรมและบาลีด้วยระบบภาษาไทยเริ่มเลือนหายไปตามกาลเวลา แต่สูตรกัจจายนะและวุตโตทัย แม้จะห่างหายไปบ้าง แต่พอได้ฟังเสียงจากการสวดสาธยายของศากยบุตรสามเณรสีหะความทรงจำกลับฟื้นคืนมาได้ทันที
บางที บางครั้ง ผมสงสารยุวชนสามเณรเด็ก ๆ ที่เข้ามาบวชในพระศาสนาอย่างที่สุด ที่เอาเวลานาทีทองของชีวิตสำหรับเด็ก ๆ ไปจดจำอะไรต่อมิอะไรมากมาย ทั้ง ๆ ที่อาจจะไม่ได้นำมาใช้ในการศึกษาเล่าเรียนเป็นพื้นฐานเบื้องต้นเลย
คืนนี้ เห็นลูกหลาน ศากยบุตรสามเณรสีหะ รุ่นใหม่ พากันอ่านท่องจำกัจจายนสูตร อย่างขยันขันแข็ง ทำให้นึกถึงตัวเองในวัยเดียวกัน ผมรับรองว่า จะไม่ให้ลูกหลานเสียเวลานาทีทองของสมองไปอย่างแน่นอน
…. โยมเคยเรียน โยมเคยท่องจำแบบนี้แหละ แต่โยมจะพาท่องจำเฉพาะสิ่งที่ควรท่องจำ ….
… มีมากมายหลายอย่างที่เคยท่องจำในวัยเด็ก ๆ ทุกวันนี้ ไปเปิดดู เปิดอ่าน ที่เคยท่องจำ … ยังอดขำไม่ได้ …. แทบจะไม่ได้นำมาใช้ในการศึกษาเล่าเรียนบาลีพระไตรปิฎกเลย
